सेक्टोरेल अर्थात क्षेत्रीय योजना: या प्रकारातील योजनेतील पैशांची गुंतवणूक हि एकाच क्षेत्रातील कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये केली जाते. यामुळे अशा प्रकारच्या योजनेवर संबंधित क्षेत्रावर होणाऱ्या कोणत्याही बऱ्या वाईट परिणामांचा प्रभाव पडत असतो. त्या क्षेत्राशी संबंधित कर बदल, सरकारी धोरणातील बदल, जागतिक परिस्थितीमुळे होणारा परिणाम इ. उदा. बँकिंग फंडा वर आर्थिक क्षेत्रातील बदलांचा प्रभाव पडतो. प्रामुख्याने व्याज दरातील बदल, रेपो रेट मधील बदल, आरबीआय धोरणांचा बदल, एनपीए चा प्रभाव, कोणत्याही चांगल्या व वाईट बातमीचा प्रभाव सर्वात प्रथम बँकिंग फंडावर होत असतो. फार्मा फंडावर युएस एफडीए चा सर्वात जास्त परिणाम होत असतो. आयटी फंडावर करन्सी दरातील फरकाचा मोठा परिणाम होत असतो. आणि म्हणूनच जर तुम्हाला क्षेत्रीय फंडातील जोखीमीची पूर्ण कल्पना असेल, बाजाराचे पुरेसे ज्ञान असेल तरच अश्या प्रकारच्या योजनेत तुम्ही गुंतवणूक करावी. मात्र सर्व सामान्य गुंतवणूकदराने क्षेत्रीय योजनेतील गुंतवणूक टाळणे हेच इष्ट मानले जाते. मुख्य म्हणजे समभाग आधारित डायव्हर्सिफाइड योजनेत दीर्घ काळासाठी गुंतवणूक करणे योग्य असते मात्र क्षेत्रीय योजनेत केलेल्या गुंतवणुकीवर नियमितपणे नजर ठेऊन जेव्हा मोठ्या प्रमाणावर फायदा होतो तेव्हा पैसे काढून घेतले पाहिजेत त्याच प्रमाणे जेव्हा त्या क्षेत्राला वाईट दिवस सूर होतात तेव्हाही पैसे काढून घेतले पाहिजेत. आणि जेव्हा त्या क्षेत्राला सर्वाधिक नुकसान होते तेव्हा गुंतवणूक केली पाहिजे. थोडक्यात तुम्हाला तुमच्या क्षेत्रीय गुंतवणुकीचा सातत्याने मागावा घ्यावा लागेल.
मात्र मागील कामगिरी पाहून या प्रकारच्या योजनेत गुंतवणूक करू नये कारण जेव्हा बाजारात मंदी येते तेव्हा सर्वच प्रकारातील कंपन्यांच्या शेअर्सच्या किंमती कमी जास्त प्रमाणात खाली येतात. ज्याचा सर्वात जास्त प्रभाव एखाद्या क्षेत्रावर पडत असतो. क्षेत्रीय प्रकारातील योजनेत २००८-०९ या वर्षात जेव्हा मोठी मंदी होती तेव्हा या योजनेतील गुंतवणुकीचे मूल्य ५०% इतके कमी झालेले होते. म्हणजे जेव्हा जानेवारी २००८ मध्ये बाजार उच्चतम पातळीवर होता तेव्हा ज्यांनी रु. १,००,०००/- गुंतवणूक केली होती त्याचे मूल्य २००९ साली फक्त रु.५०,०००/- एवढे कमी झालेले होते.
जेव्हा तुम्हाला म्युच्युअल फंडाच्या कोणत्याही योजनेत गुंतवणूक सुरु करावयाची असेल तर प्रथम आपली जोखीम घेणायची क्षमता तपासून पहा. त्यानंतर योजेचे काही महत्वाचे रेशो तपासून घ्या. योजनेचा बीटा, अल्फा, स्टॅंडर्ड डेव्हिएशन, शार्प रेशो हे रेशो तपासले पाहिजेत. तसेच योजनेमध्ये कमीतकमी व जास्तीत जास्त किती प्रमाणात शेअर बाजारात गुंतवणूक केली जाते आणि त्याच बरोबर योजनेतील कमीतकमी व जास्तीत जास्त किती प्रमाणात विविध प्रकारच्या कर्ज रोख्यात गुंतवणूक केली जाते हेही तपासले पाहिजे. त्याचप्रमाणे योजनेचा फंड मॅनेजर कोण आहे, त्याने अन्य कोणत्या योजनांच्या गुंतवणुकीचे व्यवस्थापन केले आहे, त्या योजनांची कामगिरी कशी झालेली आहे हे सुद्धा तपासले पाहिजे. तसेच योजनेचे एकूण गुंतवणूक मूल्य किती आहे, फंड घराणे कोणते आहे, त्या फंड घराण्याचा एकूण AUM किती आहे, किती योजना त्यांच्या बाजारात उपलब्ध आहेत, त्या अन्य योजनांची कामगिरी कशी आहे, मंदीच्या कालखंडात जास्तीत जास्त किती नुकसान झालेले आहे व तेजीच्या कालखंडात जास्तीत जास्त किती फायदा झालेला आहे, योजनेचा पोर्टफोलिओ तपासून कोणकोणत्या शेअर्समध्ये किंवा अन्य सिक्युरिटीज मध्ये व किती प्रमाणात गुंतवणूक केली आहे या व अन्य काही गोष्टी तपासूनच आपण एखाद्या योजनेत गुंतवणूक केली पाहिजे. हे सारे न तपासता जे तुम्ही फक्त मागील एक ते तीन वर्षातील मागील कामगिरी तपासून जर म्युच्युअल फंडातील एखाद्या योजनेत गुंतवणूक केली तर नंतर पस्तावण्याची वेळ येऊ शकते. योजनेसंबंधी सर्व बारकावे नियमितपणे तपासणे हे आमच्या सारख्या म्युच्युअल फंड वितरकाचे कामच असते. म्हणून गुंतवणूक करताना योग्य त्या माहितगार व्यक्ती मार्फत गुंतवणूक करणे गुंतवणूकदाराच्या अंतिम हिताचे असते. आणि यासाठीच आम्हाला कमिशन मिळत असते जे सरासरी, समभाग आधारित योजनेतून वार्षिक ०.७५% ते १% या दरम्याने असते. तर कर्ज रोखे आधारित योजनेतून हेच ०.०५% ते ०.७५% या दराने मिळत असते. यातूनच आमचे ऑफिसचे सारे खर्च पगार, भाडे, वीज बिल, टेलिफोन बिल, प्रवास खर्च, GST भागवून उरणारी रक्कम हा नफा व त्यातून आयकर भरावा लागतो. हा आमचा व्यवसाय आहे आणि हा त्याचाच एक भाग आहे. त्यामुळे तुम्ही निर्णय घेतला पाहिजे कि गुंतवणूक कोणाकडून करावयाची कि डायरेक्ट करावयाची. हे सारे समजून चांगल्या जाणकार व्यक्ती मार्फत जर तुम्ही गुंतवणूक केली व त्याच्या मार्गदर्शनाप्रमाणे वागलात तर तुम्हाला निश्चितच चांगला फायदा होऊ शकतो.
क्षेत्रीय योजना या प्रकारातील काही चांगल्या कामगिरी करणाऱ्या योजनांची मागील कामगिरी तपासण्यासाठी येथे क्लिक करा
(टिप : क्षेत्रीय योजनांची कामगिरी पाहण्यासाठी नवीन पाना वरील (https://shthakur.com/topFund/) Fund Category या विभागातील Equity या कॅटेगरीची निवड करा, नंतर Fund Sub Category या विभागातील Sectoral या सब कॅटेगरीची निवड करा, नंतर Product Type मधील Growth हा पर्याय निवडा आता तुमच्या समोर क्षेत्रीय प्रकारातील आघाडीच्या योजनांची मागील कामगिरी दिसू लागेल).